خاصیت فوق‌العاده کود مرغی برای بادام
شاید کمی اغراق لازم باشد تا بگوییم که کود حاصل شده از اضافات مرغ، از تخم و گوشتی که تولید می‌کند می‌تواند با ارزش‌تر باشد. کود مرغی یک کود بسیار مقوی و پرخاصیت است به گونه‌ای که حاوی تمام 13 عنصر ضروری رشد گیاه یعنی نیتروژن، فسفر، پتاسیم، کلسیم، منیزیم، گوگرد، منگنز، مس، روی، کلر، بور، آهن و مولیبدن می‌باشد. البته کود مرغی فقط مدفوع مرغ نیست؛ بلکه شامل پر، تخم مرغ شکسته، خوراک مرغ و … نیز می‌باشد.
میزان 3 عنصر اصلی یعنی نیتروژن، فسفر و پتاسیم در کود مرغی تازه، به ترتیب 4، 2، 2.2 درصد می‌باشد که شبیه به درصد های کود سه بیست تضعیف شده است. یک مرغ به طور متوسط هر ماه 3.6 تا 5 کیلوگرم کود تولید می‌کند. PH آن معمولا بین 6.5 تا 8 است.
به طور کلی دلیل استفاده از کود مرغی برای درخت بادام بدین شرح است:
- افزایش مواد آلی و مغذی خاک
- افزایش و بهبود عملکرد، وزن، طعم و عطر میوه بادام
- به عنوان یک آفت‌کش طبیعی برای درخت بادام
- بهبود وضعیت ساختمان خاک، زهکشی و تهویه خاک
- ایجاد تنوع زیستی درون خاک و افزایش مقاومت به فرسایش
- آزادسازی آرام مواد مغذی و جلوگیری از آبشویی
- پایدار بودن آن نسبت به کودهای شیمیایی
کود مرغی به 3 صورت تولید و مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ کمپوست، پلیت شده و مایع. ویژگی‌ها و مزایای هر یک در زیر ذکر شده‌اند.
- کمپوست: هیچ وقت از کود تازه استفاده نکنید. زیرا احتمال وجود بذر علف‌هرز و باکتری‌های مضر وجود دارد و همچنین نیتروژن بسیار بالای آن، سبب می‌شود گیاه و ریشه‌ها بسوزند. پس باید بین 6 تا 12 ماه در محیطی دپو و مرتب زیر و رو کرده تا کاملا خشک و پوسیده شود. در این حالت بوی نامطبوع آن نیز ازبین می‌رود.
- پلیت شده: کود مرغی پلیت شده بسیار بین کشاورزان از جمله کشاورزان آماتور محبوب بوده است زیرا که:
- نیتروژن متعادلی دارد
- کوچک، گلوله‌ای و یا پودری بوده که می‌توان راحت‌تر با خاک ادغام کرد
- به آرامی مواد غذایی را در خاک آزاد می‌کند
- هنگام تولید استریل می‌شود تا باکتری‌های مضر آن مانند ایی کولای و سالمونلا از بین بروند.
- مایع: این حالت علاوه بر مزایای دو مورد دیگر سبب جذب بهتر سایر کودها نیز می‌شود.
نیازات غذایی درخت بادام
اکنون قصد داریم به برخی از نیازات درخت بادام و ضرورت وجود آنها را در خاک بررسی کنیم.
- نیتروژن: ایجاد شاخ و برگ، افزایش عملکرد و محتوای پروتئینی میوه بادام، تشکیل جوانه
- فسفر: رشد ریشه، گل دادن و انتقال انرژی
- پتاسیم: افزایش عملکرد و پر شدن مغز بادام، افزایش رشد و استفاده بهتر از آب
- سایر عناصر مانند کلسیم، بور، روی و… در مقاومت به بیماری، کیفیت میوه و رشد و غیره، کمک می‌کنند.
پس می‌توان نتیجه گرفت، بخش قابل توجهی از عناصر صرف تولید میوه می‌شود. در زیر نشان دادیم که با هر برداشت چه مقدار از مواد مغذی گیاه کم می‌شود.
( حذف عناصر مغذی بعد از برداشت میوه، به همراه پوسته، بر حسب کیلوگرم بر تن). kg/t
| درخت |
N |
P |
K |
Ca |
Mg |
S |
| بادام |
45.36 |
5.27 |
48.58 |
4 |
2.72 |
1.63 |
پس با یک حساب سرانگشتی می‌توان نتیجه گرفت، کود مرغی برای درخت بادام را می‌توان استفاده کرد و جالب است که این کود سبب بهم خوردن عناصر نمی‌شود و عملکردی شبیه کود های پودری را دارد.
هر درخت بادام چقدر کود مرغی احتیاج دارد؟
مقدار دقیق مصرف به عوامل مختلفی از جمله نیاز و بافت خاک، بستگی دارد.
به طور کلی در خاک‌هایی که ماده آلی کم، بافت سبک و در اقلیم‌هایی که بارندگی زیاد است، باید مقدار بیشتری کود استفاده کرد.
برعکس، اگر مقدار رس خاک زیاد است، باید کمتر از کود مرغی استفاده کنید.
بسته به اقلیم و نوع خاک مقدار مصرف کود مرغی برای درخت بادام متفاوت است ولی به طور متوسط مقدار مصرف کود مرغی برای درخت بادام به شرح زیر می‌باشد:
- کود مایع، 150 گرم در هر متر مربع
- کود پلیت شده، 200 گرم در هر متر مربع
- کود کمپوست شده، 300 گرم در هر متر مربع
چگونه و چه زمانی کود مرغی را مصرف کنیم؟
مصرف کود مرغی مانند هر نوع کود دیگری نیازمند برنامه‌ریزی خاصی می‌باشد. زیرا که اگر اصول و زمان دقیق کود دادن را ندانیم، ممکن است نتیجه نگیریم و یا نتیجه عکسی مشاهده کنیم و به درختان خود آسیب بزنیم.
بهترین زمان مصرف
بهترین زمان‌های مصرف این کود در فصول بهار و پاییز و بعد از آبیاری و قبل از گلدهی است. به طور کلی حداقل 90 روز پیش از برداشت محصول، می‌توانید از کود مرغی استفاده کنید.
نحوه مصرف
پس از اعمال کود، آن را به آرامی با خاک مخلوط کنید. باید مراقب باشید که با تنه و ریشه گیاه تماس مستقیم نداشته باشد و کمی فاصله قرار دهید.
هر 4 تا 6 هفته یکبار می‌توانید از کود مرغی را برای درخت بادام استفاده کنید.
مزایا و معایب کود مرغی برای درخت بادام
همانطور که قبلا بیان کردیم، کود مرغی می‌تواند یکی از ایده‌آل‌ترین کودها برای درخت بادام باشد. ولی در عین حال معایب و مشکلاتی نیز همراه خود دارد که باید مدیریت و کنترل شود. در ادامه به برخی از این موارد اشاره خواهیم کرد:
مزایا و خواص
- غنی از مواد معدنی و تقویت کننده
- بهبود کیفیت و بافت خاک
- افزایش ماده آلی خاک
- پربار نمودن درخت بادام و …
معایب و مشکلات
- کود خام بوی شدید و نیتروژن بسیار بالایی دارد
- امکان جذب موش
- احتمال وجود بذر علف‌هرز و باکتری‌های خطرناک
- احتمال وجود انگل‌های روده مرغ و یا ایجاد کرم سفید
نتیجه‌گیری
در این مقاله سعی شد به تمام موارد و نکات استفاده از کود مرغی و خواص آن برای درخت بادام اشاره کنیم تا با استفاده از این نکات ارزشمند، به درختی پر محصول و میوه‌های با کیفیت دست پیدا کنید.